سلسله نعمت اللهی سلطانعلیشاهی گنابادی

به مناسبت صدمین سالگرد شهادت حاج ملا سلطانمحمد بیدختی گنابادی سلطانعلیشاه مراسم بزرگداشتی در تهران و سایر شهرستان ها برگزار شد .

به همین مناسبت معرفی مختصری از ایشان ارائه می گردد :

آنجناب در ۲۸ جمادی الاولی ۱۲۵۱ قمری در بیدخت گناباد ( خراسان ) متولد شد . در سه سالگی پدر را از دست داد . پس از طی کردن تحصیلات مقدماتی در بیدخت مدتی به دلیل عدم بضاعت مالی ناچار به ترک تحصیل گردید . مجددا در ۱۷ سالگی شروع به تحصیل کرده پیشرفت زیادی نمود . سپس عازم مشهد شده و مدتی از محضر علما آنجا استفاده کرد . در عتبات پس از احاطه در فقه و اصول و علم رجال و تفسیر از محضر علمایی مانند شیخ مرتضی انصاری اجازه اجتهاد گرفت . در مراجعت به سبزوار رفته نزد حاج ملا هادی سبزواری به تحصیل حکمت مشاء و اشراق و متعالیه مشغول شد و در میان شاگردان حاج ملا هادی ممتاز گردید و بر کتاب اسفار حاشیه نوشت . اما اکتساب علوم ظاهری تشفی خاطر حق جوی ایشان را نمی کرد .
هنگامی که جناب سعادتعلیشاه اصفهانی قطب سلسله نعمت اللهی به سبزوار رفتند ، حاج ملا هادی سبزواری که به عرفای عظام ارادت داشت شاگردان خود را به دیدار ایشان فرستاد . حاج ملا سلطانمحمد در همان جلسه اول شیفته جناب سعادتعلیشاه گردید ولی تسلیم نشد و چندی بعد به گناباد بازگشت . اما بالاخره در سال ۱۲۷۹ قمری پیاده به اصفهان به ملاقات جناب سعادتعلیشاه رفته و وارد در سلوک الی الله گردید . مدتی بعد از سوی جناب سعادتعلیشاه مامور ارشاد و دستگیری طالبان با لقب سلطانعلیشاه شدند . سرانجام در سال ۱۲۹۳ که جناب سعادتعلیشاه خرقه تهی کردند با فرمان آن جناب به قطبیت سلسله نعمت اللهی سلطانلعیشاهی گنابادی رسیدند . در مدت نزدیک به ۱۴ سال قطبیت و ارشاد ایشان ، سلسله فقر و عرفان رونق تازه یافت و نام ایشان در ایران و سایر کشورهای اسلامی شهرت یافت .
این امر باعث عداوت و حسد دشمنان گردید تا اینکه در ۲۶ ربیع الاول ۱۳۲۷ قمری در سن ۷۶ سالگی در بیدخت در باغچه کوچک منزل خود ، سحر هنگام وضو گرفتن مخنوق و به شهادت رسیدند . مدفن آن جناب در مزار سلطانی بیدخت گناباد است . بنا به فرمان کتبی آن جناب حاج ملا علی نورعلیشاه ثانی جانشین وی شدند .
در مدت قطبیت ، جناب سلطانعلیشاه سه نفر نماینده و مجاز برای دستگیری و ارشاد طالبین راه خدا تعیین کردند : میرزا محمد صادق نمازی ( فیضعلی ) در اصفهان ؛ حاج ملا محمد جعفر برزکی ( محبوبعلی ) در کاشان ؛ حاج شیخ عبدالله حائری ( رحمتعلیشاه ) در تهران

تالیفات عرفانی آنجناب عبارت اند از : سعادتنامه (فارسی) : درباره علم و شرافت آن و آنچه بدان مربوط است . تفسیر بیان السعاده فی مقامات العباده (عربی) : برخی از علمای معاصر مولف ، آن را چنین توصیف کرده اند : « تفسیر السلطان ، سلطان التفاسیر » . این تفسیر تنها تفسیر قرآن کامل شیعی به مشرب عرفانی است . مجمع السعادات (فارسی) : در شرح بعضی ابواب اصول کافی . در این کتاب مختصرا به اخباری که شامل عقاید و اخلاق و اعمال دینی است اشاره شده و اخبار مشکل دینی با تحقیقات عرفانی شرح و تفسیر شده است . ولایتنامه (فارسی) : در بیان احکام قلبی و احوال و واردات و امور مربوط به ولایت . تمام فصول و مطالب این کتاب درباره ولایت است . بشارت المومنین (فارسی) : درباره چیزهایی که از بزرگان بشارت به مومنین داده شده و مشتمل بر اخبار و حالات و مراتبی است که موجب ظهور این بشارت می شود . تنبیه النائمین (فارسی) : که در آن از طریق بحث درباره خواب طبیعی به اثبات عوالم ماوراء الطبیعه و تجرد و بقاء روح و بیان مطالب مهم و رموز عرفانی و فلسفی می پردازد . شرح کلمات باباطاهر (فارسی) : شرح کلمات قصار باباطاهر عریان که به زبان عربی است و مولف به زبان فارسی بر آن شرح جامعی نوشته و مشکلات و رموز آن را با بیان فلسفی و عرفانی تشریح کرده است . ایضاح (عربی) : این کتاب همان شرح کلمات باباطاهر به زبان عربی است ولی عین کتاب « شرح کلمات باباطاهر » نیست و کتاب مستقلی محسوب می شود .

علاقه مندان مطالعه بیشتر درباره جناب سلطانعلیشاه می توانند به کتاب « نابغه علم و عرفان در قرن چهاردهم » تالیف حاج سلطانحسین تابنده گنابادی رضاعلیشاه مراجعه کنند که اختصاصا درباره ایشان تالیف شده . ویرایش جدید این کتاب به مناسبت صدمین سال شهادت جناب سلطانعلیشاه توسط انتشارات حقیقت منتشر شده است . ( بزودی مقاله ای درباره این کتاب در بخش معرفی منابع خواهد آمد ) . همچنین کتاب های « رجوم الشیاطین » و « شهیدیه » درباره جناب سلطانعلیشاه تالیف شده اند .